Monthly Archives: October 2014

Ziek worden: beter voorkomen dan genezen

Wist je dat sporters die intensief trainen, extra vatbaar zijn voor infecties en virussen?
Uit onderzoek is bekend dat 20-40 % van de topsporters tijdens grote tornooien in meer of mindere mate last hebben van een infectie. Dit beïnvloedt vanzelfsprekend de prestatie. Om de gevolgen van infecties op de prestatie zo veel mogelijk te beperken is het belangrijk om infecties te proberen voorkomen. Ter preventie van infecties kan men zich vaccineren, hygiënemaatregelen treffen en het immuunsysteem versterker.

Wie intensief sport doet er goed aan om zich te vaccineren tegen griep. Bij ons wordt dit aanbevolen in de maand oktober, maar wie veel reist moet er rekening mee houden dat in andere delen van de wereld het op een ander moment winter is en er dus griep op een ander moment kan voorkomen. Contacteer dus tijdig het Tropisch Instituut of de federatiearts. Maak er een gewoonte van om voor elke buitenlandse reis te informeren of er vaccinaties nodig zijn. De vaccinaties die vaak gevraagd worden zijn mazelen, bof, rubella, kinkhoest, difterie, polio, tetanus, meningokokken, hepatitis A en B (bij sporten met veel lichamelijk contact).

Uiteraard geen preventie zonder hygiëne.
Hou je goed aan de maatregelen die echt helpen om infecties te voorkomen en wijs je teamgenoten er ook op. Gezien een infectie tot serieuze prestatievermindering en het ontglippen van overwinningen en medailles kan leiden.

Dus …

  • Zijn er mensen in je omgeving ziek of verkouden; heb dan zo min mogelijk contact met hen en hou afstand.
  • Was je handen vaak; zeker voor het eten en na toilet bezoek.
  • Als er zieken in de omgeving zijn, doe je er goed aan om na het handen wassen met zeep, nog eens te ontsmetten met een alcoholgel. Gebruik die alcoholgel ook om regelmatig je GSM, smartphone, tablet, laptop, etc. te reinigen.
  • Maak indien mogelijk geen gebruik van publieke toiletten.
  • Vermijd het gebruik van eten en drinken buiten het hotel of de waar je gehuisvest bent.
  • Vermijd rauw voedsel. Eet alleen gaar/doorbakken voedsel. Eet zo weinig mogelijk rauwe groenten, salade en schil zelf fruit.
  • Let op met zachtgekookte eieren of bereidingen met rauwe eieren (tiramisu, chocomousse, …). Ook kip is best goed doorbakken.
  • Gebruik in risicolanden geen ijs en drink alleen water uit – voor je neus – geopende flessen. Drink alleen (sport) drank die – door de begeleiding – werd bereid met veilig water. Drink aan tafel geen (met ijs) aangelengde dranken. Poets je tanden met water dat in flessen werd gebotteld.
  • Geef geen handen; doe liever een high five (het scheelt een pak in microbenoverdracht). Ga ook niet te pas en te onpas iedereen zoenen en knuffelen.
  • Vermijd grote groepen mensen tenzij je erdoor moet om je naar wedstrijden te begeven.
  • Deel geen flesjes, bekers, handdoeken etc. Drink voor, tijdens de training/wedstrijd, maar ook in het hotel alleen uit een eigen fles/drinkbus.
  • Zorg ervoor dat je na de inspanning niet nat en koud blijft.
  • Hou alle vormen van stress op afstand.
  • Draag slippers rond een zwembaden om huidaandoeningen te voorkomen.
  • Maak bij de eerste symptomen van maagdarmstoornissen (buikpijn, diarree, misselijkheid, braken) direct melding bij de medische begeleiding.

Voorkom infecties door je immuunsysteem te versterken.
Een evenwichtige basisvoeding met voldoende koolhydraten volgens de behoeften van je sport in combinatie met voldoende slaap (8 u/nacht) is heel belangrijk voor jouw immuniteit. Gevolgd door een goede vitamine D spiegel. Laat die bij twijfel controleren en vul aan met minimum 20 minuten blootstelling aan de zon en 800 IE of 20 µg vitamine D per dag.

Verder is ook een evenwichtige darmflora van belang voor de immuniteit. Zorg voor een dagelijkse aanbreng van probiotica (melkzuurgefermenteerde producten zoals bio-karnemelk, yoghurt met levende fermenten, bifidusyoghurt, kefir, skyr, filmjölk, cottage cheese, platte kaas, gefermenteerde melkdranken zoals Actimel, Bauer, Nestlé LC1, Yakult, Vifit LGG,… of zuurkool) en voedingsmiddelen rijk aan oplosbare vezels (aardpeer, ajuin, artisjokken, asperges, gerst, havermout,  koolraap, koolsoorten, look, peulvruchten, prei, schorseneren, tarwe, witloof, …) om uw darmflora gezond te houden.

Ook beta 1,3-1,6 glucanen afkomstig van oesterzwammen of gist kunnen het immuunsysteem ondersteunen.

Mensen die onderhevig zijn aan de dopingcontrole gebruiken best enkel voedingssupplementen die op dopinggeduide middelen zijn getest en batch gecontroleerd zijn.

Weet dat je ondanks deze maatregelen alsnog een verkoudheid kunt oplopen. De kans hierop wordt echter veel kleiner als jij je houdt aan bovenstaande aanbevelingen. Elke dag die je uitspaart door geen infectie te krijgen is belangrijk voor je prestatie. Want wie ziek is traint beter niet en vaak heeft een infectie nog een aantal dagen nasleep.

Duurzame voeding

Mensen zijn vandaag op zoek naar verse, smakelijke en gezonde voeding van hoge kwaliteit, waarbij authenticiteit en duurzaamheid meer en meer van belang zijn.

Als we duurzaam willen eten; hoe moet dat dan ?
Duurzame voeding wordt gedefinieerd als :

  • Lekker, gezond en niet duur.
  • Seizoensgebonden en van eigen bodem.
  • Komende uit eerlijke handel.
  • Milieuvriendelijk en diervriendelijk.
  • Vleesarm of evenwichtig vegetarisch.
  • Weinig bewerkt en weinig verpakt.

Gezond
Gezonde voeding bestaat uit veel groenten en fruit; weinig vlees, verzadigde vetten en geraffineerde suikers en voldoende onverzadigde vetten. Een flink aantal sporters bewijst dat je zelfs bij intensieve fysieke inspanningen voldoende energie kan halen uit een overwegend plantaardige voeding. Een lekkere voeding prikkelt alle zintuigen tijdens de consumptie en hoeft beslist niet duur te zijn. Wie graag lekker eet of kookt, zal nog meer genieten van een maaltijd als er naast een goed recept ook duurzame ingrediënten worden gebruikt.

Seizoensgebonden en regionaal
Elk seizoen heeft zijn weersomstandigheden die bepalen welke groenten- en fruitsoorten er kunnen geteeld worden zonder verwarmde serres. Wie kiest voor seizoengroenten en -fruit, bespaart een pak CO2 en heeft gegarandeerd de beste smaak voor de beste prijs. De lokale groente- en fruitkalender geeft een overzicht van wat men per maand het best eet. Voedsel legt soms lange afstanden af. Vaak via verschillende tussenstappen voor het op ons bord komt. De voedselketen start op het veld, daarna wordt het getransporteerd naar het verwerkingsbedrijf en via de (super)markt belandt het uiteindelijk op ons bord. Het is mogelijk om de voedselketen korter te maken. De kortste weg krijg je door groenten en fruit uit eigen tuin te gebruiken. Heb je geen tuin, dan kun je rechtstreeks bij de (bio)boer groenten, fruit en zuivel kopen. Maar er zijn ook boerenmarkten, groentenabonnementen, zelfpluktuinen, … Wie aansluit bij een voedselteam neemt lokale producten af van verschillende boeren uit de omgeving.

Eerlijke handel
Producenten staan aan het begin van de voedselketen, ze dragen de risico’s van misoogsten, werken zich kapot in weer en wind, en krijgen dan voor hun producten ‘wat de markt hen biedt’. Begrijpelijk dus dat heel wat boeren en tuinders het voor bekeken houden. Fairtrade organisaties leren de boeren zich te organiseren en bieden voor de producten een gegarandeerde minimumprijs wanneer de wereldmarktprijs te veel zou zakken, of een surplus wanneer die stijgt.

Milieu en diervriendelijk
Biologische producten zijn niet behandeld met pesticiden en kregen organische meststoffen die traag worden opgenomen. Ons milieu vaart er wel bij, want het water wordt niet verontreinigd en er zijn geen mestoverschotten. Een ander voordeel is dat biologische producten doorgaans meer smaak hebben. De benaming ‘biologisch’ en ‘bio’ zijn wettelijk beschermd en mogen alleen vermeld worden op de verpakking als die voedingsmiddelen geproduceerd worden volgens de wetgeving die bepaalt hoe een biologisch bedrijf moet werken. Sinds juli 2010 is het Europese bio label verplicht op alle voorverpakte biologischebio logo EU producten. Producenten die naast het Europese label ook het Biogarantie label willen gebruiken, moeten aan extra eisen voldoen. Biogarantie vraagt een eerlijke prijs, zorg voor water, energie, biodiversiteit, transport, verpakking en afval. Bioproducten moeten net als alle andere voedingsmiddelen voldoen aan de minimum eisen van voedselveiligheid.

Recent bleek uit een heel grote studie (meta-analyse gebaseerd op 343 – door collega’s nagelezen – publicaties) dat biologisch geteelde gewassen gezonder zijn. Ze bevatten minder cadmium, 4 maal minder pesticidenresidu’s en meer antioxidanten dan de klassiek geteelde gewassen.
Maar een onevenwichtig of eenzijdig voedingspatroon wordt niet gezonder door te kiezen voor bioproducten.

Bij vis is de overbevissing oorzaak dat er bedreigde vissoorten ontstaan. Duurzaam gevangen vis krijgt een MSC label als aan de duurzaamheidscriteria zoals ecologisch impact en visbestanden respecteren, visserijbeheer en dierenwelzijn voldaan is. Gekweekte vissen (pangasius en tilapia en zalm) kunnen het ASC label dragen dat garandeert dat ze gekweekt werden met respect voor de natuur en correcte werkomstandigheden.

Minder vlees
Een grote troef om onze ecologische voetafdruk te beperken is vlees vervangen door linzenpeulvruchten. Dieren nemen heel wat plaats in en hebben bergen plantaardig voedsel om er vlees, melk en eieren van te maken. Maar liefst 8 g plantaardig eiwit voor de productie van 1 g dierlijk eiwit. Niet elke vleessoort heeft een even grote impact op het milieu. Meestal geldt: hoe groter het dier, hoe groter de ecologische voetafdruk.

Weinig bewerkt en verpakt
Verkopen via de korte keten is het aantal tussenschakels tussen de producent en de consument beperken. Het is een transparant systeem waarbij de consument de producent en de productiemethode van de aangekochte voedingsmiddelen kent. De consument krijgt weer voeling met de land- en tuinbouw en de seizoenen. Door te kiezen voor lokale producten recht van bij de boer wordt het aantal voedselkilometers beperkt en de lokale economie ondersteund. Minder transport betekent ook minder energie voor bewaring en minder verpakking ter bescherming. Heel wat producenten uit de korte keten bieden streekeigen variëteiten aan die men nog zelden in grootwarenhuizen vindt. Zo wordt de biodiversiteit beter in stand gehouden. De producten zijn daarenboven super vers, wat de smaak en de voedingswaarde ten goede komt.